Η λήξη της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης και πως διαμορφώνονται οι μισθοί

της Ρούλας Σαλούρου
Στην υπογραφή νέας Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας έχουν εναποθέσει τις ελπίδες τους πάνω από 1.200.000 εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα, που από τις 15 Μαΐου κινδυνεύουν να βρεθούν αντιμέτωποι με μειώσεις μισθών ακόμη και κατά 30%.

Η ΓΣΕΕ πιέζει και φαίνεται πως βρίσκει πρόσφορο έδαφος στους κόλπους των εργοδοτών, για διασφάλιση των μίνιμουμ δικαιωμάτων, μέσω της υπογραφής μιας νέας Σύμβασης, η οποία αφενός θα καλύπτει τους περίπου 350.000 ανειδίκευτους εργάτες, αφετέρου θα προστατεύει μια σειρά από εργαζόμενους σε κλάδους των οποίων οι

συμβάσεις λήγουν ή έχουν λήξει και δεν έχουν υπογραφεί νέες.

Η συμφωνία της Παρασκευής, μεταξύ ΟΤΟΕ και Τραπεζιτών, για υπογραφή νέας κλαδικής σύμβασης, με διάσωση των επιδομάτων μεταξύ του οποίου και του γάμου και μείωση μισθών 6%, δίνει τον τόνο και δείχνει ότι υπάρχει έδαφος και για τη ΓΣΕΕ με τους Εργοδότες.

Ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης χαιρέτισε το γεγονός ότι οι διαπραγματεύσεις μεταξύ ΟΤΟΕ και Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών κατέληξαν σε συμφωνία, κι εξέφρασε την ελπίδα, την ίδια θετική κατάληξη θα έχουν και οι διαπραγματεύσεις για την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας.

«Και οι δύο πλευρές, εργαζόμενοι και εργοδότες, μπορούν και πρέπει να επιδείξουν ωριμότητα, αμοιβαία εμπιστοσύνη και υπευθυνότητα απέναντι στον τεράστιο αριθμό εργαζομένων και επιχειρήσεων που εκπροσωπούν» δήλωσε χαρακτηριστικά.

Τι ακριβώς όμως, συμβαίνει από τις 15 Μαΐου και μετά; Η λανθασμένα αποκαλούμενη «λήξη της μετενέργειας» αφορά στην ουσία την λήξη των όρων της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας μετά και από την 3μηνη παράταση και την ισχύ ενός βασικού μισθού, με επίδομα ωρίμανσης όπως ίσχυε στις 12 Φεβρουαρίου του 2012, επίδομα σπουδών, ανθυγιεινής εργασίας και τέκνων. Όλα τα υπόλοιπα επιδόματα που τυχόν λάμβανε ο εργαζόμενος βάσει της σύμβασης που λήγει, παύουν να ισχύουν, τουλάχιστον ως υποχρέωση για τον εργοδότη.

Προσοχή. Η ΓΣΕΕ υποστηρίζει, και αυτό ίσως είναι καθοριστικό για το μέλλον των μισθών, μέχρι τουλάχιστον να υπογραφεί μια πιθανή Σύμβαση, ότι εφόσον το επίδομα γάμου και οι λοιποί κανονιστικοί όροι της ισχύουσας Σύμβασης μετενεργούν και αποτελούν περιεχόμενο ατομικών συμβάσεων εργασίας, η καταβολή τους δεν μπορεί -ούτε μετά τις 15 Μαΐου 2013 να διακοπεί μονομερώς από τον εργοδότη. Απαιτείται συναίνεση του εργαζόμενου και υπογραφή νέας ατομικής συλλογικής σύμβασης εργασίας.

Ακόμη και η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, αναφέρεται σε «δυνατότητα περικοπής του επιδόματος γάμου» που αυτόματα βέβαια θα οδηγήσει σε μείωση των μισθών κατά τουλάχιστον 10%.

Έτσι, στο ερώτημα εάν θα μειωθούν αναγκαστικά οι μισθοί, οι ειδικοί απαντούν πως πρόκειται για δυνατότητα, που στην πράξη αναμένεται να λάβει καθολικό χαρακτήρα, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα ρευστότητας.

Για να ισχύσουν οι μειώσεις, θα πρέπει να υπογραφεί νέα ατομική ή επιχειρησιακή σύμβαση.

Όσο για τη μείωση των μισθών, αυτή εξαρτάται από τον κλάδο και τα επιδόματα που προέβλεπε η σύμβαση που λήγει. Υπάρχουν κλάδοι, των οποίων οι συμβάσεις προβλέπουν πάνω από 5 ειδικά επιδόματα, και οι δυνητικές μειώσεις μπορεί να φθάσουν ή και να ξεπεράσουν το 30%.

Εκτός από τον βασικό μισθό που θα εξακολουθεί να παίρνει ο εργαζόμενος, διασώζονται μόλις 4 επιδόματα. Το επίδομα τέκνων που αντιστοιχεί σε 5% για κάθε παιδί, το επίδομα λόγω προϋπηρεσίας, το επίδομα σπουδών που κυμαίνεται από 15% έως και 25% και το ανθυγιεινό επίδομα. Προσοχή. Τα επιδόματα αυτά τα λαμβάνουν οι εργαζόμενοι, εφόσον προβλέπονταν στη σύμβασή τους που έληξε.

Τα παραπάνω, ισχύουν ως γενικός κανόνας, υπάρχουν όμως διαφοροποιήσεις ανάλογα με το είδος της σύμβασης και το χρόνο υπογραφής της. Αναλυτικά:

α) Αν η σύμβαση έληξε πριν τις 14 Φεβρουαρίου του 2012 και δεν έχει υπογραφεί άλλη, ο εργοδότης δεν δεσμεύεται να καταβάλλει τυχόν ειδικά επιδόματα, εκτός από το επίδομα τέκνων, προϋπηρεσίας, σπουδών και ανθυγιεινό.

β) Αν η σύμβαση έληξε και έχει υπογραφεί νέα επιχειρησιακή μετά τις 14 Φεβρουαρίου του 2012, εξακολουθεί να λαμβάνει τις αμοιβές που έχουν συμφωνηθεί, μέχρι τη λήξη της επιχειρησιακή του σύμβαση. Βάσει των στοιχείων, 22 συμβάσεις εξακολουθούν να ισχύουν και μετά την ερχόμενη Τρίτη.

γ) Αν ο εργοδότης του είναι μέλος των εργοδοτικών οργανώσεων (ΣΕΒ, ΕΣΕΕ, ΓΣΕΒΕΕ αλλά και ΣΕΤΕ, που αποτελεί πλέον θεσμικό κοινωνικό εταίρο) που διαπραγματεύονται με τη ΓΣΕΕ, τότε ο εργαζόμενος χάνει τα ειδικά επιδόματα με τη λήξη της σύμβασης, όμως ο μισθός του δεν μπορεί να είναι χαμηλότερος από το μισθό της Εθνικής Σύμβασης, ήτοι τα 751 ευρώ.

δ) Αν ο εργοδότης του δεν είναι μέλος οργανώσεων, τότε δεσμεύεται να καταβάλλει όχι το μισθό της Εθνικής Σύμβασης, αλλά το νομοθετημένο κατώτατο μισθό των 586 ευρώ για τους άνω των 25 και των 511 ευρώ για νέους κάτω των 25 ετών, συν τα 4 επιδόματα.

Η τυπική λήξη της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας και μαζί με αυτήν και 45 άλλων, κλαδικών συμβάσεων, ανοίγει σαφώς τον ασκό του Αιόλου για 1.200.000 εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα, οι οποίοι ήδη υπόκεινται σοβαρότατες πιέσεις από τους εργοδότες για μείωση μισθών. Οι περισσότεροι από αυτούς, όσοι τουλάχιστον αμείβονταν πάνω από τις κλαδικές τους συμβάσεις έχουν ήδη υποστεί μειώσεις τα τελευταία δύο χρόνια, κατά μέσο όρο 20%. Κάποιοι από αυτούς, έχουν να πληρωθούν για μήνες, ή αμείβονται έναντι, ενώ βλέπουν παράλληλα, την ανεργία να αυξάνεται δραματικά, φθάνοντας τον Φεβρουάριο το 27%, την ύφεση να παραμένει σε δραματικά υψηλά επίπεδα, την έλλειψη ρευστότητας να πνίγει τις επιχειρήσεις, τους φόρους να αυξάνονται αντί να μειώνονται και τις τιμές των προϊόντων να μην πέφτουν...

Οι εκπρόσωποι των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα επιδιώκουν με κάθε τρόπο, εί δυνατόν και μέχρι αύριο να υπάρξει μια νέα συνάντηση με τους εργοδότες, για την υπογραφή Εθνικής Σύμβαση που θα διατηρεί σημαντικό μέρος των θεσμικών δικαιωμάτων και επιδομάτων.
capital.gr