ΜΑΡΙΑ ΒΛΑΔΙΚΑ - Η συνήγορος των απεργών

Από την πρώτη κιόλας ημέρα που μπήκε στο επάγγελμα άσκησε μαχόμενη δικηγορία, δικηγορία της... τσάντας όπως την αποκαλεί, αφού με την τσάντα στο χέρι ήταν καθημερινά στους δρόμους. Το 1992 η νεαρή δικηγόρος ανέλαβε να εκπροσωπήσει το συνδικάτο εργαζομένων της τότε ΕΑΣ (Επιχείρηση Αστικών Συγκοινωνιών) στην απεργία των... «Σταμουλοκολλάδων», εκπροσώπηση που συνεχίζεται έως σήμερα στο νέο μέτωπο των απεργιών.

Σπούδασε στο Πολιτικό Τμήμα της Νομικής σε μια εποχή όπου, όπως παραδέχεται, «όλοι φανταζόμασταν ότι θα γίνουμε διπλωμάτες». Ολοκλήρωσε νωρίς τις σπουδές της και με μια παρέα επτά-οκτώ συμφοιτητών της μπήκαν στο τρίτο έτος της Νομικής. Και τότε την κέρδισε η δικηγορία. «Η δικηγορία είναι ένα βίτσιο που το υπηρετείς. Μόνο αν την αντιμετωπίζεις έτσι μπορείς να την ασκείς σωστά», λέει.

Στο ξεκίνημα της καριέρας της είχε την τύχη να πάρει τα πρώτα μαθήματα άσκησης ουσιαστικού δικαίου δίπλα σε έναν άνθρωπο που η ίδια αποκαλεί «δάσκαλο». Επί τρία χρόνια, προτού ανοίξει τα επαγγελματικά φτερά της, βρέθηκε στο γραφείο του δικηγόρου και νυν υπουργού Δικαιοσύνης Αντώνη Ρουπακιώτη ως νέα δικηγόρος. Από αυτή τη σύντομη πορεία κοντά του έμαθε να μην αντιμετωπίζει τη δικηγορία απλώς ως βιοποριστικό επάγγελμα, να δουλεύει πολύ, χωρίς ωράρια, χωρίς Κυριακές. «Εμαθα να ικανοποιούμαι από τη δικηγορία ως λειτούργημα, να μου είναι αρκετό και μόνο που θα κερδίσω μια δίκη. Εμαθα να αντιμετωπίζω κάθε υπόθεση προσωπικά, να μην κοιτάζω αν είναι μεγάλη ή μικρή. Γι' αυτό και στη μετέπειτα επαγγελματική μου πορεία ποτέ δεν υποτίμησα ούτε δουλειά ούτε ανθρώπους», λέει η Γιαννιώτισσα Μαρία Βλαδίκα.

Το βιογραφικό της πλούσιο. Στο ενεργητικό της έχει υποθέσεις του εργατικού δικαίου αλλά και ποινικές - μεταξύ αυτών και εκείνη των «κουμπάρων» στην υπόθεση της ΜΕΒΓΑΛ. Το 1995 γίνεται μέλος της Ενωσης Ελλήνων Ποινικολόγων και 10 χρόνια αργότερα μέλος του Πειθαρχικού Συμβουλίου του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, στον οποίο ήταν μέλος από το 1987. Είναι μάλιστα μία από τους τρεις δικηγόρους οι οποίοι υπέγραψαν πρόσφατα την προσφυγή στο Δικαστήριο του Λουξεμβούργου για λογαριασμό του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, με την οποία προσβάλλουν τη νομιμότητα του PSI.

 

Οι «Σταμουλοκολλάδες». Στα 27 της χρόνια έρχεται και η μεγάλη πρόκληση: στο γραφείο της πηγαίνει ο γενικός γραμματέας του συνδικάτου εργαζομένων στα λεωφορεία Χρήστος Σταμούλος, του οποίου είχε χειριστεί μια προσωπική υπόθεση, για να της προτείνει να αναλάβει δικηγόρος του συνδικάτου. «Είχαμε καλή χημεία με τον Χρήστο Σταμούλο και τον Ανδρέα Κολλά. Ημασταν άλλωστε όλοι νέοι, δεν φοβόμασταν και δεν λογαριάζαμε τίποτε, ακούγαμε μόνο την παρόρμηση». Θάρρος και τόλμη είναι, σύμφωνα με την ίδια, αυτά που χρειάζεται μια νεαρή γυναίκα για να πει «ναι» σε μια τέτοια πρόταση. «Μην ξεχνάτε ότι ήμουν μια 27χρονη και χειριζόμουν 6.000 άνδρες. Ακόμη και το ντύσιμό μου ήταν πολύ αυστηρό, με ταγέρ και φούστα έως το γόνατο. Δεν έπρεπε να με δουν διαφορετικά· αν με έβλεπαν σαν μια νεαρή κοπέλα, είχα χάσει το παιχνίδι», εξηγεί.

Ακόμη και σήμερα θυμάται χαρακτηριστικά τα όσα διαδραματίστηκαν και ακούστηκαν στη δίκη για τη διάλυση της ΕΑΣ. Υπήρχε πολύς κόσμος, εργαζόμενοι, δημοσιογράφοι, κάμερες. Το εντυπωσιακό ήταν, όπως θυμάται η ίδια, ότι είχε παρευρεθεί σχεδόν σύσσωμη η αντιπολίτευση. Οταν ο πρόεδρος του δικαστηρίου ρώτησε - όπως είθισται - από έδρας εάν το σωματείο παρίσταται στο ακροατήριο, ο Χρήστος Σταμούλος απευθυνόμενος σε εκείνη της είπε: «Για να δούμε, Βλαδίκα, πόσο μάγκας είσαι...». «Και τότε βγήκα μπροστά παραμερίζοντας όσους είχαν προλάβει να καθήσουν μπροστά - ακόμη και από την αντιπολίτευση - και απάντησα: "Μαρία Βλαδίκα, εγώ είμαι η δικηγόρος. Οι κύριοι ήρθαν για τις κάμερες"».

Ακολούθησε η σκηνή στην Ομόνοια, με κάποιους θερμόαιμους να βγάζουν τα ρούχα των λεωφορειούχων του νεοσυσταθέντος ΣΕΠ (Συγκοινωνιακές Επιχειρήσεις). «Τότε είχαν πει ότι οι "Σταμουλοκολλάδες" τους ξεβράκωσαν. Η αλήθεια είναι ότι ο Σταμούλος τούς προστάτευσε. Οι ψύχραιμοι συνδικαλιστές το σταμάτησαν όλο αυτό. Μάλιστα, στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων, όπου παραπέμφθηκαν οι υπεύθυνοι, τα ίδια τα "θύματα" έδωσαν τη λύση λέγοντας πως συγχωρούσαν και δεν επιθυμούσαν την ποινική δίωξη των εργαζομένων, στο πλευρό των οποίων βρίσκονταν τον προηγούμενο καιρό», θυμάται.

Μία από τις φωτογραφίες που κατέχουν περίοπτη θέση στο γραφείο της είναι αυτή της δικηγόρου με την αξέχαστη Μελίνα Μερκούρη. Τραβήχτηκε έξω από τις φυλακές το 1992, όταν δύο-τρεις συνδικαλιστές της ΕΑΣ προφυλακίστηκαν και η πρώην, τότε, υπουργός Πολιτισμού ήρθε σε επαφή με τη δικηγόρο. «Με χαιρέτησε πολύ θερμά, παρότι μόλις με γνώριζε. Υπήρξε χημεία από την αρχή. Φορούσε ένα μαύρο κοστούμι - παντελόνι και σακάκι - και κρατούσε το πακέτο με τα τσιγάρα, τίποτε άλλο. Οταν συστήθηκα, με ρώτησε "Τι να πω στους συνδικαλιστές;", για να προσθέσει αμέσως: "Θα πω τα δικά μου"».

Σχεδόν 21 χρόνια αργότερα ένα μέρος της ιστορίας επαναλαμβάνεται. Ή μήπως όχι; Η νέα απεργία των εργαζομένων στα λεωφορεία δεν έχει καμία ομοιότητα, σύμφωνα με τη δικηγόρο, με αυτήν του 1992. «Τότε ήταν περίπου 6.000 οδηγοί, από τους συνολικά 8.000 εργαζομένους, οι οποίοι ορκίζονταν στο τιμόνι τους και γι' αυτό και ήταν 18 μήνες στους δρόμους. Σήμερα και στον χώρο αυτόν βλέπουμε μια μικρογραφία της κοινωνίας: τα νέα παιδιά είναι πιο μορφωμένα, με ξένες γλώσσες και πτυχία στο βιογραφικό τους. Ωστόσο τα δάνεια που έχουν στις πλάτες τους αλλά και ο φόβος για το μέλλον τούς έχει κάνει να είναι λιγότερο μαχητικοί και οι αγώνες τους χωρίς παλμό. Αυτό συμβαίνει σε κάθε κλάδο». Το αίτημα των εργαζομένων στα λεωφορεία σήμερα είναι η υπογραφή συλλογικής σύμβασης. «Το να διεκδικείς την υπογραφή της συλλογικής σύμβασης είναι η ύψιστη εργατική διεκδίκηση».

 

ΟΛΑ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ. Πίσω από το γραφείο της υπάρχει ένα ποίημα του Καβάφη και παραδίπλα κορνιζαρισμένο το πρώτο βραβείο που είχε κερδίσει η κόρη της σε πανελλαδικό διαγωνισμό ρητορικής, καθώς και μία ζωγραφιά του γιου της. Μπορεί, λοιπόν, η δικηγορία να είναι το πάθος της, ωστόσο η κ. Βλαδίκα δηλώνει ότι το σπουδαιότερο πράγμα στη ζωή της είναι τα παιδιά της. Η Μιχαέλα είναι σήμερα φοιτήτρια στο Αρχαιολογικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών και ο Νικόλας μαθητής της τρίτης τάξης του Γυμνασίου.

Προσπαθώντας να συνδυάσει τη δουλειά και την οικογένεια, πολλές φορές, όπως παραδέχεται, αισθανόταν... μισή. Η ισορροπία όμως είναι για τη δικηγόρο η μαγική λέξη. «Τις λίγες ώρες που βλέπεις τα παιδιά να είσαι αποκλειστικά δική τους. Δεν μετέφερα ποτέ το άγχος της δουλειάς και δεν διέκοψα ποτέ το παιχνίδι μαζί τους για να απαντήσω σε κάποιο επαγγελματικό τηλεφώνημα. Ακόμη και στα ταξίδια στο εξωτερικό, μαζί με τον σύζυγό μου, παίρναμε και τα παιδιά. Ο γιος μου σε ηλικία 3 ετών ταξίδεψε μαζί μας στην Αίγυπτο ενώ και οι τέσσερίς μας πήγαμε στην Κούβα».

Είπε
Στη μέχρι τώρα πορεία μου στη δικηγορία ακολουθούσα τις εντολές του εντολέα μου, χωρίς όμως να κάνω δικηγορικούς ακροβατισμούς

Είπαν γι’ αυτήν
Είναι σπάνιο πράγμα στην εποχή μας να βρεις άνθρωπο να λέει τα πράγματα με το όνομά τους, να έχει αρχές και θάρρος, χαρακτηριστικά που έχει η Μαρία Βλαδίκα
Δημήτρης Παξινός, πρώην πρόεδρος του ΔΣΑ

Πηγή: TA NEA