Δραχμοπτωχολόγοι και Ευρωφιλελεύθεροι

Από τον Απρίλιο του 2010 υπάρχει μία μερίδα επιστημόνων, επιχειρηματιών, πολιτικών και ΜΜΕ, που προωθούν την ιδέα είτε της ελληνικής πτώχευσης, είτε της επιστροφής στη δραχμή, είτε και τα δύο. Είναι αρκετοί οι λόγοι που το κάνουν αυτό. Εμείς εδώ ασχολούμαστε μ’ αυτούς που υποστηρίζουν κάτι τέτοιο χωρίς να έχουν ειδικά συμφέροντα. Διότι, εάν έχουν (π.χ. έχουν βγάλει αυτοί, οι συγγενείς ή οι επιχειρήσεις τους τα χρήματά τους στο εξωτερικό και ελπίζουν να τα φέρουν μετά πίσω για να αγοράσουν στη μισή τιμή ό,τι θα έχει απομείνει στην Ελλάδα), τότε ο διάλογος μαζί τους είναι σχεδόν περιττός.

Ο καθένας, βέβαια, σ’ αυτήν τη χώρα είναι

ελεύθερος να έχει την άποψή του. Αν μάλιστα έχει και επιχειρήματα, μπορεί να είναι και χρήσιμος για τους άλλους.

Όμως, εξ αντικειμένου, οι «δραχμοπτωχολόγοι» έχουν έναν ιδιαίτερα ενδιαφέροντα ρόλο. Προβάλλοντας (προσέξατε πόσο έντονα τονίζουν ορισμένοι από αυτούς ότι δεν θα υπάρχουν φάρμακα κ.τ.λ.) μία τόσο ακραία και εφιαλτική προοπτική (τουλάχιστον για τα πρώτα χρόνια της μεταβολής), παρέχουν μία μέγιστη υπηρεσία στους διοικούντες. Τους βοηθούν να κρύψουν τις αδυναμίες της πολιτικής τους. Όσο περισσότερο προβάλλονται οι θέσεις περί πτώχευσης και επιστροφής στη δραχμή, τόσο ευκολότερα κρύβονται τα λάθη της καθημερινής άσκησης εξουσίας. Η προοπτική του εφιάλτη του δραχμοπτωχόλογου κατήφορου κάνει τη διοίκηση να φαίνεται ένα ηλιόλουστο ασφαλές δωμάτιο που, έστω και με τραγικές ελλείψεις, μας βγάζει από την προοπτική αυτή. Είχα παρακολουθήσει μια «συζήτηση» του τότε υπουργού Εθνικής Οικονομίας και ενός «δραχμοπτωχολόγου». Ο δεύτερος υποστήριζε την άποψη ότι θα έπρεπε να απειλήσουμε ότι θα κρεμαστούμε (απειλή πτώχευσης που μπορεί βεβαίως να μην παρέμενε απειλή) και ο πρώτος ότι θα έπρεπε πάση θυσία να διασωθούμε. Δεν είναι πολύ λογικό να πιστεύουμε ότι ο πρώτος μας έσωσε και ότι τελικά είχε δίκιο; Φαντάζεστε να είχαμε πτωχεύσει (άτακτα) σήμερα;

Υπάρχει λόγος, όμως, που οι «δραχμοπτωχολόγοι» επανέρχονται στην επιφάνεια; Ο πραγματικός λόγος που το πρόβλημα του ζητήματος της παραμονής της Ελλάδας στο ευρώ θα επικρατήσει σαν κυρίαρχο ζήτημα σε όλο το 2012, σχετίζεται με το ότι μετά από δύο χρόνια συνεχούς δημοσιοοικονομικής προσαρμογής, που έχει αποφέρει (από το 2009) περίπου €21 δισ. (τέλος του 2012) και οδηγεί σε περιορισμό του ελλείμματος, η κοινωνία έχει να «επιλύσει» ένα επιπλέον πρόβλημα περιορισμού του ελλείμματος της τάξεως των €15 δισ. (μετά το PSI!). Η περαιτέρω απαιτούμενη προσαρμογή ανοίγει πολύ σοβαρά ζητήματα ευστάθειας του κοινωνικού ιστού, διότι προφανώς η προσαρμογή θα πρέπει μάλλον να επέλθει μόνο από μείωση των δημόσιων δαπανών.

Υπό τις συνθήκες αυτές, στα πλαίσια μιας περιόδου ύφεσης για την ευρωπαϊκή οικονομία είναι προφανές ότι δημιουργούνται οι προϋποθέσεις επιμήκυνσης της Μεγάλης Ύφεσης της ελληνικής οικονομίας που άρχισε το 2009 χωρίς προοπτικές ορατής διεξόδου. Βλέπετε, τα λάθη της οικονομικής πολιτικής που πραγματοποιήθηκαν κατά την είσοδό μας στη μνημονιακή περίοδο έχουν δημιουργήσει μια πολύ δύσκολη εξέλιξη.

Δημιουργείται, λοιπόν, εύλογος σκεπτικισμός για το εάν θα ήταν προτιμότερο για το καλό του κοινωνικού συνόλου μια επιστροφή σ’ ένα εθνικό νόμισμα, διότι απλούστατα η υπακοή στους ακραίους «ευρωφιλελεύθερους» έχει δημιουργήσει τεράστιο πρόβλημα στην κοινωνία, χωρίς προοπτικές διεξόδου.

Όσο λοιπόν οι «ευρωφιλελεύθεροι» αποτυγχάνουν, τόσο οι «δραχμοπτωχολόγοι» θα επιστρέφουν στο προσκήνιο. Αντί, δηλαδή, τώρα να προβληματιζόμαστε για το πώς θα βγούμε από την ύφεση, προβληματιζόμαστε για το εάν θα αποφύγουμε τα χειρότερα. Πάλι, με άλλα λόγια, μας διαφεύγει η ουσία και προσπαθούμε να κρύψουμε την έλλειψη ουσιαστικής πολιτικής για το άμεσο μέλλον.

Προφανώς υπάρχει ο δρόμος της διαμόρφωσης πραγματιστικής κοινωνικά αποδεχτής πολιτικής εντός της Ενωμένης Ευρώπης. Απαιτεί ίσως συνολικότερη κοινωνική μεταβολή στην Ευρώπη, καθαρό μυαλό και γνώση από τους διοικούντες, απομάκρυνση από τις φωνές των εκπροσώπων των ομάδων συμφερόντων (τράπεζες, συμφέροντα του εξωτερικού που ενδιαφέρονται για το εσωτερικό κ.τ.λ.) και σεβασμό στο πρόβλημα και τον πόνο της ελληνικής κοινωνίας.