Έρχονται οι κοινωνικές επιχειρήσεις

Με στόχο τη δημιουργία 60.000 νέων θέσεων εργασίας μέσα στην επόμενη τριετία, με προτεραιότητα τις ευπαθείς και ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, εγκρίθηκε χθες, από το υπουργικό συμβούλιο, το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, για την κοινωνική επιχειρηματικότητα. Βάσει του σχεδίου νόμου, θα ιδρύονται επιχειρήσεις ειδικής μορφής, που δεν θα έχουν κερδοσκοπικό χαρακτήρα, πέραν της αμοιβής για τα μέλη που προσφέρουν εργασία. Βέβαια, δεν διευκρινίζονται οι όροι εργασίας και αμοιβής όσων θα ενταχθούν στις επιχειρήσεις αυτές, καθώς και το εάν αυτή η επιλογή των απασχολούμενων από τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού θα αποτελεί εναλλακτική λύση ακόμα και για τη χορήγηση επιδομάτων (ακόμη και του επιδόματος ανεργίας στην περίπτωση ανέργων).

Αναλυτικά, σύμφωνα με το σχέδιο νόμου που εγκρίθηκε χθες και

αναμένεται να κατατεθεί τις επόμενες ημέρες στη Βουλή, δημιουργείται το πλαίσιο για τη λειτουργία των επιχειρήσεων κοινωνικής οικονομίας, θεσπίζεται ένας νέος τύπος επιχείρησης, η Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (ΚΟΙΝΣΕΠ) και αναγνωρίζονται και καταγράφονται οι φορείς που δραστηριοποιούνται ήδη στην Κοινωνική Οικονομία.

Πρόκειται για επιχειρήσεις ειδικής νέας μορφής που δεν έχουν κερδοσκοπικό χαρακτήρα πέραν της αμοιβής για τα μελή που προσφέρουν εργασία. Βασικό χαρακτηριστικό αυτών των επιχειρήσεων είναι η παροχή υπηρεσιών που αφορούν στο κοινωνικό σύνολο (περιβάλλον, πολιτισμός, παραδοσιακά προϊόντα, τοπική ανάπτυξη, φροντίδα ηλικιωμένων ή ατόμων με αναπηρία κλπ).

Επισημαίνεται ότι ως κίνητρα για τη σύσταση και τη λειτουργία αυτών των επιχειρήσεων παρέχονται η δυνατότητα αξιοποίησης Κοινοτικών Πόρων, μέσω του Ταμείου Κοινωνικής Οικονομίας, ύψους 60 εκατ. ευρώ με δυνατότητα αύξησης του ποσού σε 100 εκατ. ευρώ, η αξιοποίηση του ΕΤΕΑΝ, η πρόσβαση σε όλα τα επιδοτούμενα προγράμματα για την ενίσχυση της απασχόλησης, καθώς και φορολογικές και ασφαλιστικές ελαφρύνσεις.

Αναλυτικά, προβλέπεται ότι οι Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση είναι αστικός συνεταιρισμός με κοινωνικό σκοπό και διαθέτει εκ του νόμου την εμπορική ιδιότητα. Τα μέλη της Κοιν.Σ.Επ. μπορούν να είναι είτε φυσικά πρόσωπα, είτε φυσικά πρόσωπα και νομικά πρόσωπα. Τα μέλη της συμμετέχουν σε αυτήν με μια ψήφο, ανεξάρτητα από τον αριθμό των συνεταιριστικών μερίδων που κατέχουν.

Ανάλογα με τον ειδικότερο σκοπό τους, οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις διακρίνονται στις εξής κατηγορίες:

α) Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις Ένταξης, που αφορούν στην ένταξη στην οικονομική και κοινωνική ζωή των ατόμων που ανήκουν στις Ευάλωτες Ομάδες Πληθυσμού. Ποσοστό 40% κατ’ ελάχιστον των εργαζομένων στις Επιχειρήσεις αυτές ανήκουν υποχρεωτικά στις Ευάλωτες Ομάδες Πληθυσμού.

β) Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις Κοινωνικής Φροντίδας, που αφορούν στην παραγωγή και παροχή προϊόντων και υπηρεσιών κοινωνικού - προνοιακού χαρακτήρα σε συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού, όπως οι ηλικιωμένοι, οι γυναίκες, τα βρέφη, τα παιδιά, τα άτομα με αναπηρία και τα άτομα με χρόνιες παθήσεις.

γ) Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις Συλλογικού Σκοπού, που αφορούν σε δράσεις που προάγουν το τοπικό και συλλογικό συμφέρον, την προώθηση της απασχόλησης, την ενδυνάμωση της τοπικής ή περιφερειακής ανάπτυξης, την παραγωγή και παροχή προϊόντων και υπηρεσιών (πολιτισμός, περιβάλλον, οικολογία, εκπαίδευση, παροχές κοινής ωφέλειας, αξιοποίηση τοπικών προϊόντων, διατήρηση παραδοσιακών δραστηριοτήτων και επαγγελμάτων κ.α.) και την ενδυνάμωση και ανάπτυξη της κοινωνικής συνοχής.

Το κεφάλαιο της επιχείρησης διαιρείται σε συνεταιριστικές μερίδες. Ο αριθμός των μερίδων και η ονομαστική τους αξία, η οποία είναι ίδια για κάθε μερίδα, καθορίζονται στο καταστατικό της επιχείρησης. Τα μέλη της Κοιν.Σ.Επ. διαθέτουν τουλάχιστον από μια υποχρεωτική συνεταιριστική μερίδα, ως ελάχιστη χρηματική συμμετοχή στο κεφάλαιο της επιχείρησης, το ύψος της οποίας ορίζεται ελεύθερα από το καταστατικό και είναι ίσο για όλα τα μέλη.

Η είσοδος νέων μελών επιτρέπεται μετά από σχετική απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των μελών και σχετική τροποποίηση του καταστατικού. Τα νέα μέλη αναλαμβάνουν υποχρεωτικά τουλάχιστον μία συνεταιριστική μερίδα, το ύψος της οποίας ορίζεται είτε αντίστοιχο προς αυτό των παλαιών συνεταιριστικών μερίδων ή είτε ελεύθερα από την Γενική Συνέλευση, και το οποίο σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να καθορισθεί μικρότερο του οριζομένου στο καταστατικό.

Τα κέρδη της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης δεν διανέμονται στα μέλη της πλην των εργαζομένων σε αυτήν. Συγκεκριμένα, τα κέρδη διατίθενται ετησίως κατά ποσοστό 5% για το σχηματισμό αποθεματικού, κατά ποσοστό έως 35% στους εργαζομένους της επιχείρησης ως κίνητρο παραγωγικότητας σύμφωνα με τα οριζόμενα στο καταστατικό τους και το υπόλοιπο για τις δραστηριότητες της επιχείρησης και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Οι πόροι της Κοιν.Σ.Επ.. αποτελούνται από το κεφάλαιο της επιχείρησης, τις δωρεές τρίτων, έσοδα από την αξιοποίηση της περιουσίας της, έσοδα από την επιχειρηματική δραστηριότητά της, επιχορηγήσεις από τον Τακτικό Κρατικό Προϋπολογισμό ή το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, από την Ευρωπαϊκή Ένωση, από Διεθνείς ή Εθνικούς Οργανισμούς, άλλα προγράμματα, κεφάλαια από κληροδοτήματα, δωρεές και παραχωρήσεις της χρήσης περιουσιακών στοιχείων, καθώς και κάθε άλλο έσοδο από την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της Κοιν.Σ.Επ. σύμφωνα με το καταστατικό της.

Οι εργαζόμενοι στις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις που ανήκουν στις Ευάλωτες Ομάδες Πληθυσμού και που λαμβάνουν σύνταξη γήρατος ή αναπηρίας ή επίδομα πρόνοιας ή επιδόματα επανένταξης ή οποιασδήποτε μορφής νοσήλιο ή παροχή, δεν χάνουν αυτές τις παροχές, αλλά συνεχίζουν να τις εισπράττουν ταυτόχρονα με την αμοιβή τους από την Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης.